De dorst naar bloed van Vlad de Spietser was een inspiratie voor graaf Dracula (2023)

Dracula, prins van de duisternis, heer van de ondoden! Dit mythische personage kwam uit de koortsachtige verbeelding van de Ierse schrijver Bram Stoker in 1897 op de pagina. Maar de historische figuur die een naam deelt met het literaire icoon was niet minder angstaanjagend. Vlad III Dracula was de voivode (een prinsachtige militaire leider) van Walachije - een vorstendom dat zich in 1859 aansloot bij Moldavië om Roemenië te vormen - af en toe tussen 1448 en 1476. Ook bekend als Vlad III, Vlad Dracula (zoon van de Draak ), en - het beroemdst - Vlad de Spietser (Vlad Tepes in het Roemeens), hij was een meedogenloze, sadistische leider die beroemd was vanwege het martelen van zijn vijanden. Volgens sommige schattingen is hij verantwoordelijk voor de dood van meer dan 80.000 mensen tijdens zijn leven - een groot percentage van hen door palen.

Vlad III werd waarschijnlijk geboren in Sighisoara, een kleine middeleeuwse stad gesticht door Saksische kolonisten in de regio Transsylvanië in het huidige Roemenië, hier afgebeeld. Het stadscentrum staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO.

Foto doorDoug Pearson/Getty Images

De wreedheid van Vlad III was echt, maar zijn reputatie als schurk verspreidde zich door het 15e-eeuwse Europa dankzij de drukpers, wiens opkomst samenviel met zijn regering. Propagandistische pamfletten geschreven door zijn vijanden werden bestsellers. Eeuwen later kreeg de sinistere reputatie van Vlad de Spietser een nieuw leven toen Stoker de naam Dracula tegenkwam in een oud geschiedenisboek, ontdekte dat het ook "duivel" kon betekenen in het Walachije en de naam aan zijn fictieve vampier gaf. Maar vandaag is Vlad III een soort nationale held in Roemenië, waar hij wordt herinnerd voor het verdedigen van zijn volk tegen buitenlandse invasie, of het nu Turkse soldaten of Duitse kooplieden zijn.

Vlad III, de tweede van vier broers, werd waarschijnlijk geboren in 1431 in Transsylvanië, een ruig, groen deel van het huidige Roemenië (het werd officieel een deel van dat land in 1947). Zijn moeder was prinses Cneajna van Moldavië. Zijn vader, Vlad II, was een onwettige zoon van een Walachijse edelman die zijn jeugd doorbracht aan het hof van Sigismund van Luxemburg, koning van Hongarije en toekomstige Heilige Roomse keizer.

Een zadel uit 1440 is afgebeeld met het symbool van de Orde van de Draak. Het bevindt zich in het Royal Armouries Museum in Leeds, Engeland.

Foto doorBrugman,ACI

In hetzelfde jaar dat Vlad III werd geboren, werd zijn vader toegelaten tot de Orde van de Draak. Net als andere ridderordes was deze christelijke militaire samenleving, in 1408 gesticht door Sigismund, in grote lijnen gemodelleerd naar de middeleeuwse kruisvaarders; de leden waren 24 hooggeplaatste ridders die beloofden ketterij te bestrijden en de Ottomaanse expansie te stoppen. Bij zijn toetreding tot de orde kreeg Vlad II de achternaam Dracul (Draak). Zijn zoon Vlad III stond bekend als Vlad Draculea, of Dracula, 'zoon van de draak'. In 1436 maakte Sigismund Vlad IIvoivodevan Walachije, maar Vlad II bleef niet trouw. Hij wisselde al snel van kant en sloot zich aan bij de Ottomaanse leider Sultan Murad II. Om loyaliteit te garanderen, eiste Murad dat Vlad II twee van zijn zonen, Vlad III en Radu de Schone, overhandigde.

Ook bekend als Matthias Corvinus, hield Matthias I (afgebeeld in een marmeren reliëf uit ca. 1485 in de Hongaarse National Gallery) Vlad III 12 jaar lang gevangen op de valse gronden dat hij had samengewerkt met de Ottomaanse Turken om Hongarije aan te vallen.

Foto doorDhr,Scala,Florence

In 1447 werd Vlad II verdreven als heerser van Walachije door lokale boyars, of aristocraten, en vervolgens gevangengenomen en vermoord. Datzelfde jaar werd de oudere broer van Vlad III, Mircea II, verblind en levend begraven. Janos Hunyadi, regent van Hongarije, die de aanzet had gegeven tot de moord op Vlad II, benoemde Vladislav II, een andere Walachijse edelman, tot de nieuwe voivode. Historici kunnen niet met zekerheid zeggen of deze gebeurtenissen de dorst naar wraak van Vlad III hebben gemotiveerd, maar één ding is duidelijk: kort nadat hij werd vrijgelaten uit Ottomaanse gevangenschap, rond 1447, begon Vlad III zijn strijd om de macht.

In 1448 verdreef Vlad III, toen 16 jaar oud, met Ottomaanse hulp Vladislav II uit Walachije en besteeg de troon. Hij duurde slechts twee maanden als voivode voordat de Hongaren Vladislav herstelden. Vlad III ging in ballingschap; er is weinig bekend over zijn volgende acht jaar, terwijl hij door het Ottomaanse rijk en Moldavië trok.

Walachije was geteisterd door het onophoudelijke Ottomaans-Hongaarse conflict en de onderlinge strijd tussen ruziënde boyars. De handel was gestaakt, velden lagen braak en het land werd overspoeld door wetteloosheid. Vlad III begon zijn regering met een streng optreden tegen de misdaad en hanteerde een nultolerantiebeleid voor zelfs kleine vergrijpen, zoals liegen. Hij koos gewone mensen, zelfs buitenlanders, uit voor openbare functies, een poging om de macht te versterken door ambtenaren te creëren die volledig van hem afhankelijk waren. Als voivode kon hij zijn nieuwe ambtenaren naar believen benoemen, ontslaan en zelfs executeren.

Wat betreft de boyars - de hooggeplaatste figuren die zijn vader en oudere broer hadden vermoord - had Vlad III een vergeldingsplan. In 1459 nodigde hij 200 van hen uit voor een groot paasbanket, samen met hun families. Daar liet hij de vrouwen en bejaarden doodsteken en aan een paal hangen; de mannen dwong hij tot slavenarbeid. Veel van deze arbeiders stierven van uitputting tijdens het bouwen van Poenari Castle, een van de favoriete woningen van Vlad III.

Ter vervanging van de boyars creëerde Vlad III nieuwe elites: de viteji, een militaire divisie bestaande uit boeren die zich hadden onderscheiden op het slagveld, en de sluji, een soort nationale garde. Hij bevrijdde ook de boeren en ambachtslieden van Walachije en bevrijdde hen van de eerbetoon die ze vroeger betaalden aan het Ottomaanse rijk.

Wat niet wil zeggen dat het binnenlandse beleid van Vlad III welwillend was. De meedogenloze gerechtigheid die zijn vijanden werd toegebracht, werd soms ook toegepast op zijn eigen mensen. Om zich te ontdoen van daklozen en bedelaars, die hij als dieven beschouwde, nodigde hij een groot aantal mensen uit voor een feestmaal, deed de deuren op slot en verbrandde ze allemaal levend. Hij roeide Roma uit of liet ze onder dwang in dienst treden bij het leger. Hij legde de Duitse bevolking zware belastingdruk op en blokkeerde hun handel toen ze weigerden te betalen.

Aanklachten tegen Vlad III (zoals in dit pamflet uit 1488) kwamen meestal voort uit de tegenstanders en politieke vijanden van de voivode - Duitse bronnen of het hof van Matthias I, koning van Hongarije.

Foto doorArchiefstraat,Album

Veel van de Duitsers onder auspiciën van Vlad III waren Saksen. Niet te verwarren met de Angelsaksen van Engeland, dit waren Duitse migranten die zich in de 12e eeuw in Transsylvanië hadden gevestigd nadat de regio door Hongarije was veroverd. Het waren meestal welgestelde kooplieden, maar voor Vlad III waren ze bondgenoten van zijn vijanden.

In de daaropvolgende jaren verwoestte Vlad III hele Saksische dorpen en spietste hij duizenden mensen. In 1459, toen de Transsylvanische Saksische stad Kronstadt (tegenwoordig Brasov) een rivaal van Vlad III steunde, reageerde de voivode woest. Nadat hij aanvankelijk handelsbeperkingen had opgelegd aan Saksische goederen in Walachije, liet hij 30.000 mensen aan een paal hangen - en naar verluidt dineerde hij onder hen zodat hij persoonlijk getuige kon zijn van hun lijden. Hij liet ook Kronstadt tot de grond toe afbranden. Terug in Walachije spietste hij Saksische kooplieden die zijn handelswetten schonden.

Hoewel Vlad zich bleef identificeren met de prestigieuze Orde van de Draak en zijn naam ondertekende Wladislaus Dragwlya ("zoon van de Draak"), gaven zijn vijanden hem op dat moment de minder nobele bijnaam Tepes - "de Spietser".

Het buitenlands beleid van Vlad III verschilde van dat van zijn vader en van veel andere leiders uit die tijd. Hij hield nooit op zich tegen de Turken te verzetten - hierin had hij de steun van Matthias Corvinus, ook bekend als Matthias I, zoon van Janos Hunyadi, en koning van Hongarije.

De tactiek van Vlad III, zowel op als buiten het slagveld, tegen de Turken was buitengewoon wreed. In 1459 stuurde Mehmed II een ambassade naar Vlad III en eiste een eerbetoon op van 10.000 dukaten en 300 jonge jongens. Toen de diplomaten weigerden hun tulbanden af ​​te zetten, daarbij verwijzend naar religieus gebruik, groette Vlad III hun toewijding door hun hoed op hun hoofd te spijkeren. In 1461 boden de Turken aan om Vlad te ontmoeten voor een vredesgesprek; in werkelijkheid waren ze van plan hem in een hinderlaag te lokken. Vlad III reageerde met een uitstapje naar de Turkse heerschappijen ten zuiden van de Donau.

Vlad III's aartsvijand Sultan Mehmed II liet dit portret in 1480 schilderen door Gentile Bellini, een Italiaanse schilder van de Venetiaanse school. Het hangt nu in de National Gallery in Londen.

Foto doorMaria Evans,AGE fotovoorraad

In het voorjaar van 1462 verzamelde Mehmed II een leger van 90.000 man en rukte op naar Walachije. Na een reeks nachtelijke invallen en guerrillaoorlogen te hebben uitgevoerd, paste Vlad III zijn kenmerkende tactiek toe, waarbij hij meer dan 23.000 gevangenen met hun families aan een paal paalde en ze tentoonstelde langs de route van de vijand, buiten de stad Targoviste. op de palen", schrijft de Franse historicus Matei Cazacu, "en vogels hadden hun nest in hun ingewanden gemaakt."constant in Opel. Vlad III schreef aan Matthias I waarin hij uitlegde dat hij “boeren had vermoord, mannen en vrouwen, oud en jong . . . We hebben 23.884 Turken gedood, zonder de mensen mee te tellen die we in huizen hebben verbrand of de Turken wiens hoofden door onze soldaten zijn afgehakt.” Om de waarheid van zijn woorden te bewijzen haalde hij zakken vol afgehakte neuzen en oren tevoorschijn. Zoals Vlad III zelf erkende, waren de meeste slachtoffers eenvoudige boeren - Servische christenen en Bulgaren die door de Turken waren onderworpen.

De Turken hadden uiteindelijk de overhand omdat de Walachijse boyars waren overgelopen naar Radu, de broer van Vlad III. Radu garandeerde de aristocratie dat ze, door de kant van de Ottomanen te kiezen, de privileges zouden herwinnen die Vlad III hen had ontnomen. Radu kreeg steun van de Roemeense bevolking, die de bloeddorst van Vlad III beu was.

De macht, het geld en de troepen van Vlad III waren zo weggeëbd dat Matthias I hem in 1462 gevangen kon nemen. Vlad zat 12 jaar gevangen in Hongarije, terwijl de macht in Walachije verschillende keren van eigenaar wisselde. Rond 1475 stuurde Matthias I Vlad III om Walachije voor Hongarije terug te krijgen. In november 1476 behaalde Vlad III een eerste overwinning, maar een maand later leed hij een meedogenloze nederlaag. Zijn rivaal, gesteund door Ottomaanse troepen, viel hem in een hinderlaag, doodde en onthoofdde hem. Volgens de meeste verhalen werd zijn afgehakte hoofd naar Mehmed II in Constantinopel gestuurd om boven de stadspoorten te worden tentoongesteld.

Vlad III dineert te midden van gespietste slachtoffers na zijn aanval op Brasov (toen bekend als Kronstadt). Deze gravure, gedrukt in Neurenberg in 1499, en andere soortgelijke gravures, hielpen de gruwelijke reputatie van Vlad III in heel Europa te verspreiden.

Foto doorMaria Evans,AGE fotovoorraad

Ondanks dat alles zou Vlad III slechts een voetnoot van de Middeleeuwen zijn geweest als er geen boek was gepubliceerd in 1820. Geschreven door William Wilkinson, de Britse consul in Walachije,Een verslag van de vorstendommen Walachije en Moldavië: met verschillende politieke observaties die daarmee verband houdenduikt in de geschiedenis van de regio en noemt de beruchte krijgsheer Vlad de Spietser.

Was Vlad Dracula de enige inspiratiebron voor Bram Stokers bestverkochte vampier?

De Ierse schrijver Bram Stoker publiceerde in 1897 een roman die zich afspeelt in Transsylvanië, met een mysterieuze vampier als zijn hypnotiserende schurk.Draculaenthousiaste lezers die begonnen te speculeren over de bron van Stokers inspiratie. Velen theoretiseerden dat het bloedige leven van Vlad de Spietser, de middeleeuwse Walachijse heerser ook wel bekend als Dracula, Stoker's enige basis was voor het personage, maar Stoker putte uit vele bronnen voor zijn meest beruchte creatie.

Vampiers waren in zwang in de laat-Victoriaanse periode en Stoker zou waarschijnlijk bekend zijn geweest met eerdere gotische werken, zoals het gedicht van Goethe.De bruid van Korinthe(1797); “The Vampyre” (1819), een kort verhaal van John W. Polidori; en de novelleCarmilla(1872), door Joseph Sheridan De dochter. De opmerkelijke verbindingen tussenDraculaEnKapitein Vampier(1879) - een roman die 18 jaar vóór het boek van Stoker werd geschreven door de 19-jarige Marie Nizet, een Belgische vrouw die familie was van Roemeense ballingen - zijn ook genoemd.

Bram Stoker is afgebeeld in een ingekleurde fotogavure uit 1906.

Foto doorGranger-collectie,ACI

Stoker had zeker gelezen over vampirisme in de Karpaten, en in 1890 schreef hij een roman genaamdDe ondoden, over een fictief personage dat hij graaf Wampyr noemde. Terwijl hij dat jaar op vakantie was in Whitby, Engeland, vond Stoker een zeldzaam boek in de plaatselijke bibliotheek met de titelEen verslag van de vorstendommen Walachije en Moldavië(1820), geschreven door de Britse diplomaat William Wilkinson. Het vermeldde de voivode Dracula en legde in een voetnoot uit dat dracul in de Walachijse taal "duivel" betekent, terwijl het in het Hongaars "draak" betekent.

Stoker transformeerde zijn Wampyr al snel in Dracula. In de loop van de roman, wanneer het titulaire personage een historisch panorama schetst voor zijn gast Jonathan Harker, is het zeker het verhaal van Wilkinson dat erachter ligt. Gezien al deze connecties lijkt het zeer waarschijnlijk dat het leven van Vlad III enig materiaal moet hebben opgeleverd voor de roman van Stoker.

Meer recentelijk hebben sommige geleerden en historici echter een intrigerende alternatieve theorie naar voren gebracht voor de primaire bron voor Dracula: een 19e-eeuwse cholera-epidemie die tot 1000 mensen het leven kostte in de stad Sligo, in West-Ierland. Stoker's moeder, Charlotte Thornley, overleefde het als een 14-jarig meisje en beschreef het later in gruwelijke details voor haar zoon.

In 2018 bestudeerden Ierse onderzoekers, onder leiding van Marion McGarry van de Sligo Stoker Society, het schrijven van Thornley. "Bram vroeg als volwassene zijn moeder om haar herinneringen aan de epidemie voor hem op te schrijven", schreef McGarry, "en hij vulde aan met zijn eigen onderzoek naar de epidemie in Sligo."

Bela Lugosi (né Bela Ferenc Dezso Blasko), een in Hongarije geboren acteur, speelde eerst graaf Dracula op Broadway, voordat hij de hoofdrol speelde als de vampier in de iconische Universal-film uit 1931.

Foto doorAllstar Picture Library Ltd.,ACI,Alami

De uitbraak veroorzaakte een pandemonium. Om te voorkomen dat mensen Sligo ontvluchtten en de pest verspreidden, groeven ambtenaren loopgraven rond de stad en blokkeerden de wegen. De lijken lagen op straat. Doktoren en verpleegsters namen cholerapatiënten, bedwelmd door opium of laudanum, voortijdig in massagraven.

Stoker was gefascineerd door de beschrijving van zijn moeder van choleraslachtoffers die levend werden begraven - misschien een link naar Dracula's ondode staat. In een zeldzaam interview over Dracula erkende de beroemde soldaat Stoker dat zijn verhaal 'geïnspireerd was door het idee dat iemand werd begraven voordat hij volledig dood was'.

Stoker's horrorroman wakkerde de verbeelding aan, en decennia later maakte Bela Lugosi's iconische afbeelding uit 1931 van graaf Dracula op het witte doek het woord Dracula synoniem met vampier. Het accent en het donkere uiterlijk van de Hongaarse acteur brachten de Transsylvanische graaf tot leven en inspireerden tot talloze imitaties.

Bran Castle is afgebeeld in Transsylvanië in het noordwesten van Roemenië.

Foto doordea,Album

Plaatsen die verband houden met de Dracula-legende zijn populaire bestemmingen. Sommige, zoals het kasteel van Poenari in Roemenië, dat een belangrijk fort was voor de voivode, worden geassocieerd met Vlad III. Andere locaties, zoals Bran Castle (in de volksmond bekend als Kasteel Dracula) in Roemenië hebben geen band met Vlad III. Sommigen beweren dat Bran Castle Stoker's inspiratie was voor Dracula's huis in de roman, maar Stoker heeft Roemenië nooit bezocht, dus hij kan het niet persoonlijk hebben gezien.